Tegenstelling

Uit De Encyclopedie
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Item

Volgens Karl Marx ,die daarin de aanwijzingen van Hegel volgde, is de menselijke geschiedenis gevormd door de dialectische drieslag These - Antithese - Synthese. Volgens de zg. dialectiek wordt de tegenstelling tussen these en anthithese opgelost in de synthese. Opvolgers van Marx en Engels noemden deze alomvattende theorie het dialectisch materialisme.

Iedere gebeurtenis of ontwikkeling kan worden opgevat als een these, waarop antithese en synthese als het ware afgedwongen worden door de werkelijkheid. Het autonome karakter van dit proces is nooit empirisch bevestigd. De theorie van de menselijke geschiedenis die uitgaat van deze basis staat bekend als historisch materialisme. Onder Stalin werd dit stelsel uitgewerkt tot een alomvattende theorie die alles verklaarde.

Het Pseudologisch Instituut gaat minder ver, de kennistheoretische benadering die het Instituut voorstaat benadrukt het constructief gebruik van de tegenstelling. De synthese ontstaat daarbij in de geest van de beschouwer, die de geponeerde tegenstelling als geheel kan beschouwen. Dit geheel kan daarbij opgevat worden als een som van de delen. Wanneer twee onafhankelijke tegenstellingen met bijbehorende verschijnselen tegen elkaar worden uitgezet in één figuur (matrix) kan dit verhelderend werken, zonder dat er sprake is van een eenheid of synthese. Deze werkwijze noemt men ook matrixdenken.


(23-10-2015)

Referentie

Bron

Nieuwe items, De Encyclopedie tot dusver 2015